Današnji zvaničin naziv ovog džemata je Memići – Stara džamija, stoga što je iz njega formirano nekoliko novih džemata.
Nalazi se 7 km istočno od administrativnog središta Medžlisa Kalesija, s lijeve strane magistralnog puta Kalesija – Zvornik. Ovom džematu pripadaju i zaseoci Bulatovci i Staro Selo. Džemat ima oko 300 domaćinstava.
Džemat Memići – Stara džamija jedan je od rijetkih na ovim prostorima koji bilježi kontinuitet postojanja od dolaska Osmanlija pa do dana današnjeg. Prvi podaci, koji potiču još iz 16. stoljeća, govore da je u jeku ekspanzije Osmanskog carstva u Evropi, uz izgradnju poznatog „Pašinog puta“, na lokalitetu Pandurice izgrađen i prvi vjerski objekt na ovim prostorima.
Historijski podaci govore da je taj objekat postojao sve do kraja 19. stoljeća i dolaska Austro-Ugarske, kada biva porušen, uz istovremenu izgradnju nove džamije na prostoru današnjeg zaseoka Hemlijaši. U oba svjetska rata ova džamija pretrpjela je velika oštećenja od tadašnjih rušitelja, ali je opstala voljom tadašnjih džematlija, pa je u skladu s mogućnostima bila obnavljana više puta.
Okupljala je vjernike i vjernice iz Hemlijaša, Memića, Mahale, Kalesije, Nezuka, Zukića, Brda, Hrvačića i drugih mjesta.
Uvidjevši da je zub vremena ostavio veliki trag na džamiji, tadašnje džematlije podnose veći broj zahtjeva za izgradnju nove džamije, na koje dobijaju negativan odgovor sve do 1971. godine, kada tadašnji komunistički režim za odobrenje gradnje nove džamije postavlja uslov da se ruši postojeća džamija.
Uvidjevši da je to jedino rešenje, džematlije prihvataju ucjenu tadašnjeg režima i na današnjem lokalitetu od 1971. do 1975. godine grade džamiju, koja je niz godina bila središte vjerskog života muslimana ovog prostora pa i šire. Tadašnji džemat sačinjavali su: Mahala, Bulatovci, Memići, Hemlijaši, Zukići, Staro Selo, Brda i Hrvačići.
Tokom agresije na Memiće i cijelu Bosnu i Hercegovinu ova džamija iz 1975. godine bila je minirana i potom potpuno porušena 14. augusta 1992. godine. Na njezinim temeljima izgrađena je nova džamija, čije je otvaranje upriličeno 30. jula 2005. godine.
Džematlije ovog džemata prihvatili su sugestije viših instanci Islamske zajednice, sačuvavši veći dio uništene munare da mlađim generacijama bude očiti dokaz bijesa i mržnje prema muslimanima od strane srbočetničkih vandala i tvoraca sakralocida na širim prostorima našeg topraka Bosne i Hercegovine.
Nedavno je ostatak munare natkriven a prostor pretvoren u muzej sakralocida. U džematu se obavljaju svi propisani namazi, mektepska nastava odvija se dva dana u hefti u mektepskoj učionici kod džamije i u mektebu u Bulatovcima.
Kao vakufsku imovinu džemat ima džamiju, dva mekteba, imamsku kuću, gasulhanu, abdesthanu, lijepo izrađenu šehidsku česmu, Muzej sakralocida u džamijskom haremu te nekoliko zemljišnih parcela i mezarja.
Imami u ovom džematu bili su: Salko ef. Alić, Hajdar ef. Bešić, Mustafa ef. Hodžić, Enver ef. Omerović, Rasim ef. Hadžić, Husejn ef. Omerović, Senad ef. Bećić, Miralem ef. Pjanić i Elvir ef. Malić, sadašnji imam.
Izvor: mizkalesija.ba
