Džemat Novi Ilijaš se nalazi u centru Ilijaša, na desnoj obali rijeke Bosne. Ovaj džemat je udaljen od Sarajeva, nešto više od 20 km. Osnovan je nakon reintegracije općine Ilijaš, 1996. Godine.
Džemat ima 1100 svojih članova a broj domaćinstava je konstantno promjenjljiv zbog stalne migracije stanovništva a po našim procjenama danas je to oko 3000 stanovnika. Stalnim aktivnostima džematskog odbora uspjelo obezbijediti lokacija od 2450 m2 sa odobrenjem za izgradnju džamije u čemu su nesebičnu pomoć pružili naši vakifi kao i općinske vlasti Novi Ilijaša.
Gradnja džamije privodi se kraju, te je ostalo još poslova oko vanjskog uređenja. Svečano otvorenje planirano je u julu 2010. godine. Pod istim džamijskim krovom sagrađen je i imamski stan od 76 m2 Džamija ima dvije mektebske prostorije, dvije moderne abdesthane kao i gasulhanu sa savremenom opremom i uređenjem. Napominjem da ovdje u gradu nije nikad dosad bilo džamije ni džemata i ovaj dio općine Ilijaš pripadao je džematu Stari Ilijaš.
Mesdžid Salkanov Han
Prvi zahtjev za izgradnju mesdžida, predat je 1975. godine opštini Ilijaš. Međutim, krajem 1976. godine dobivena je odbijenicu za njegovu izgradnju. Brzo je upućena žalba na istu adresu ali nikad nije dobiven odgovor.
Novi zahtjev za izgradnju mesdžida upućen je 20.01.1979. god da bi se nakon upornog insistiranja krajem 1980. god. (10.09.1980.) dobila urbanistička saglasnost..Zemljište u centru sela, za izgradnju Mesdžida, darovao nam je Kurto(Hamdo) Mujo iz Sarajeva.
Tehnički prijem objekata, obavljen je 03.12.1985. god., a upotrebna dozvola je dobijena 11.05.1987.god., i time su kompletirani svi papiri i završeni svi radovi oko izgradnje Mesdžida.
U mesdžidu se klanja akšam i jacija, te održaje mektebska nastava. Imam i muallim u džematu je Mahir-ef. Ćosić.
Popovići
Popovići sa okolinom se prema nekim kazivanjima i dostupnoj literaturi prvi puta spominju 1560 god.. Stari mekteb koji se nalazio nešto visočije od postojećeg bio je izgrađen od kamena i ćerpića i prekriven crijepom na četri vode,koji je u to vrijeme bio jedini mekteb na ovom području. Naselje je bilo u sastavu džemata Misoča a zatim džemata Podgora do novog vremena.
Prema kazivanju džematlija imami i muallimi su bili: Efendija Ramo, efendija Sejo, efendija Nesib, Mustafa-ef. Bajktarević, Elmin-ef. Salispahić, Smajo-ef. Bajrić, Muris-ef. Šehić i Mahir-ef. Čutura.
Zubom vremena stari mekteb bio je u veoma trošm stanju tako da se 1987. god. nešto bliži putu gradi novi mekteb od kvalitetnijih materijala koji je tokom rata totalno devastiran i uništen.
Prestankom ratnih zbivanja i reintegracijom općine Ilijaš i uz svesrdnu pomoć tadašnje i izvršne i zakonodavne vlasti i uz veliko zalaganja džemata Popovići na istome mjestu izgrađen je novi mesdžid u kome se redovno odvija vjerski život.
Džamija u Mrakovu
Mrakovo kao naseljeno mjesto postoji preko 500.godina. Za ideju o potrebi izgradnje džamije u Mrakovu slobodno se može reći da je stara kolko je i Mrakovo.
Rješenjem od 08 .03 .2004 . godine od strane Medžlisa IZ Sarajevo imenovan je Odbor za izgradnju džamije.
Trojica džematlija u dali značajan doprinos u izgradnji džamije od samog početka: Hamzagić Firdus, Čutura Muniba i Čutura Osman. Također treba spomenuti da su sve džematlije ugradile dio sebe u ovu prelijepu Mrakovsku ljepoticu.
Dana 08.12.2008. god Kurban bajram (prvi u povijesti Mrakova) predvodio je Mahir ef. Čutura, a ovom svečanom činu su prisustvovali zvaničnici općine Ilijaš. Načelnik općine g. Nusret Mašić bio je velika podrška tokom gradnje džamije. Džamija je svećano otvorena 16.august 2009 godine.
Imam, hatib i muallim je Sejid-ef. Strika.
Izvor: medzlis-sa
